Markus Zusak "Złodziejka książek"

Po wybuchu II wojny światowej dziesięcioletnia Liesel i jej młodszy brat mają zostać umieszczeni w rodzinie zastępczej. Los sprawia, że chłopiec umiera  w pociągu i w domu Hubermannów Liesel zamieszka bez niego. Wcześniej jednak kradnie swoją pierwszą książkę. Podczas pogrzebu brata w jej ręce trafia „Podręcznik grabarza”. Wtedy też po raz pierwszy w życiu spotyka ona Śmierć. W Molching dziewczynka poznaje swoich przybranych rodziców, szybko zaprzyjaźnia się z chłopcem z sąsiedztwa, nocami, kiedy nie może spać z powodu dręczących ją koszmarów, pod okiem papy uczy się czytać i pisać, a w międzyczasie kradnie kolejne książki.
Niedługo po przyjeździe Liesel, do drzwi domu przy Himmelstrasse puka młody Żyd, Max Vandenburg, którego ojciec w czasie I wojny światowej przyjaźnił się z Hansem Hubermannem a nawet ocalił mu życie. Teraz, nie zważając na możliwe konsekwencje, Hans postanawia pomóc synowi swojego przyjaciela.

Większość książek o tematyce wojennej, które dotąd przeczytałam ukazywały ten czas z perspektywy Polski i Polaków. "Złodziejka książek" stanowi w tej sytuacji jeden z nielicznych wyjątków. Przedstawiona na kartach tej powieści historia jest historią niemieckiej rodziny, która narażając swoje życie, ukrywa w piwnicy swojego domu Żyda. Książka Zusaka to powieść niezwykła, inna niż wszystkie, bo  choć nie została oparta na faktach to świadomość, że podobne wydarzenia mogły mieć miejsce silnie działa na czytelnika i doprowadza do wielu wzruszeń. Jest to historia ukazana z perspektywy mieszkańców małego niemieckiego miasteczka, gdzie wśród wielu wyznawców ideologii Hitlera, są ludzie, którzy, by przeżyć,  ukrywać muszą swoje prawdziwe poglądy. 

W książce Markusa Zusaka wojna przewija się nieustannie, jest jednak tłem do przedstawionych wydarzeń. Jest ważna ale nie najważniejsza, ważniejsi są tutaj ludzie, ich przeżycia i emocje jakie im towarzyszą; przyjaźń, która ich łączy a także słowa i ich potęga. Narratorem autor uczynił Śmierć. To właśnie Śmierć opowiada historię Liesel, nie stroni od komentowania zdarzeń, często z wyprzedzeniem informuje czytelnika o wydarzeniach, które mają dopiero nastąpić. Śmierć opisuje rzeczywistość wykorzystując symbolikę kolorów; ilekroć ma miejsce jego spotkanie z Liesel, Śmierć dostrzega biel, czerń oraz czerwień – barwy swastyki. Markus Zusak pisze o wojennych czasach w pozbawiony patosu sposób. Słowa jakimi się posługuje są proste ale jednocześnie pełne metafor, a dzięki temu piękne. Również bohaterowie zasługują na uwagę, moim zdaniem ich zachowania są niezwykle prawdziwe, a same postacie, mimo wad, wzbudzają sympatię.

„Złodziejka książek” to książka pod wieloma względami wyjątkowa, ale nie o wszystkim o czym chciałam wspomnieć, wspomniałam. Z prostego powodu – niepowtarzalność tej pozycji nie pozwala mi znaleźć odpowiednich słów, by opisać to, co czuje się po zakończeniu lektury. Uważam, że każdy powinien przekonać się o tym sam i odnaleźć w „Złodziejce książek” to, co najpiękniejsze.